Sci004 การวางแผน : มาวาดภาพต้นไม้กันเถอะ

เมื่อนักเรียนทำโครงงานวิทยาศาสตร์ไปได้สักพักมักประสบปัญหาประการหนึ่ง คือ โครงงานวิทยาศาสตร์ที่ตนเองคาดหวังไว้ไม่เป็นไปตามคาด เพราะหลงประเด็นบ้าง เจอปัญหาสารพัดจนทำได้แค่แก้ปัญหาเฉพาะหน้าบ้าง

แล้วครูควรทำอย่างไร

สิ่งหนึ่งที่คุณครูทุกคนสามารถทำได้เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้นักเรียนเกิดปัญหาเหล่านี้คือ การทำความเข้าใจกับนักเรียนให้เป็นความสำคัญของการวางแผนก่อนที่จะทำโครงงาน

การวางแผนมีความสำคัญมาก เพราะ เป็นสิ่งที่ลดความสูญเปล่าในด้านต่าง ๆ ทั้งทรัพยากร แรงงาน และเวลา

ปัญหาก็คือจะสอนนักเรียนให้รู้ถึงความสำคัญของการวางแผนโดยไม่บอกตรง ๆ ได้อย่างไร

วันนี้จึงมีกิจกรรมมาเสนอกัลยาณมิตรทุกท่านครับ กิจกรรมนี้ชื่อกิจกรรมต้นไม้ หลายท่านอาจเคยใช้กิจกรรมนี้แล้ว หลายท่านอาจยังไม่เคยใช้

กิจกรรมต้นไม้มักเป็นกิจกรรมแรกที่ผมใช้จัดการเรียนการสอนนักเรียนในรายวิชาโครงงาน และโดยมากมักให้นักเรียนทำในหน้าแรกของสมุดบันทึกที่เรียกกันว่า Log Book เสียด้วย เชื่อเถอะว่าจะกลายเป็นรอยยิ้มในชั่วโมงแรก

กิจกรรมนี้มีกติกาง่าย ๆ คือนักเรียนวาดรูปตามคำบอก คำบอกละ 1 นาที แต่ห้ามลบขูดขีดฆ่าสิ่งที่วาด แล้วมานำเสนอหน้าห้อง

เมื่อสิ้นสุดการนำเสนอครูสรุปกิจกรรมร่วมกับนักเรียนจนได้ใจความสำคัญว่า “การทำอะไรก็ตามหากวางแผนอย่างรอบคอบแม้ว่าจะเจออุปสรรคก็ไม่ทำให้งานต้องหยุดชะงัก แต่หากไม่วางแผนให้ดี เมื่อเจออุปสรรคจะทำให้ตัวผู้ทำโครงงานไม่รู้ว่าจะต้องทำอย่างไรต่อ จนอาจทำให้เกิดผลกระทบต่องานได้ เหมือนกับต้นไม้ต้นนี้ แต่หากนักเรียนฟังครบทุกคำสั่งแล้ววางแผนในการวาดหลังจากเก็บข้อมูลแล้วจะทำให้นักเรียนสามารถวาดต้นไม้ที่สมบูรณ์ได้อย่างง่ายดาย ต่างกับตอนเริ่มกิจกรรม การทำโครงงานก็เช่นกัน”

สิ่งที่เป็นผลพลอยได้มาโดยไม่ตั้งใจ คือ นักเรียนหวงสมุดของตัวเอง โดยเฉพาะช่วงแรก ๆ ของการทำแทบไม่อยากให้ใครดู แต่เมื่อหลายคนจบการศึกษาและย้อนกลับมาดูต้นไม้ มักคิดถึงสิ่งที่ตนเรียนรู้เสมอว่า “ทำทุกอย่างวางแผนเสียก่อน”

เอกสารที่นำมาให้วันนี้เป็นแผนการสอนที่นำมาใช้โดยแทรกกิจกรรมมาวาดภาพต้นไม้และ powerpoint ประกอบครับ

download เอกสาร

(สำรอง) download เอกสาร